در دنیای امروز که تصمیم گیری های اقتصادی و مالی با سرعت بالایی انجام می شود ، توانایی تجزیه و تحلیل صورت های مالی یکی از مهارت های کلیدی برای مدیران ، حسابداران ، سرمایه گذاران و حتی کارآفرینان به شمار می آید. دوره های آموزشی در این حوزه فرصتی ارزشمند برای یادگیری روش های شناسایی نقاط قوت و ضعف مالی ، بررسی جریان نقدینگی ، سنجش سودآوری و ارزیابی ریسک های احتمالی هستند.
شرکت در چنین دوره ای نه تنها درک عمیق تری از وضعیت مالی شرکت ها فراهم می کند ، بلکه راهی مطمئن برای تصمیم گیری های هوشمندانه و استراتژیک در کسب و کار محسوب می شود. هدف از این مقاله این است که ما بتوانیم صورت های مالی شرکت ها را مطالعه کرده و به خوبی آنها را تحلیل نمائیم. لازمه تحلیل این است که چند گام مهم در این زمینه برداریم که در ادامه با آنها آشنا می شویم.
گام اول : اصطلاحات تخصصی رشته حسابداری و مالی را به خوبی بشناسیم
برای ورود به دنیای حسابداری و مالی ، نخستین قدم آشنایی عمیق با واژه ها و اصطلاحات تخصصی این حوزه است. مفاهیمی مانند دارایی ، بدهی ، سرمایه ، ترازنامه ، صورت سود و زیان یا جریان وجوه نقد ، تنها کلمات ساده نیستند ؛ بلکه زبان مشترکی هستند که بدون درک صحیح آن ها ، تحلیل داده های مالی و تصمیم گیری منطقی امکان پذیر نخواهد بود. یادگیری این اصطلاحات پایه ای ، همانند ساختن ستون های محکم برای بنای دانش مالی است که در مراحل بعدی مسیر حرفه ای ، نقش حیاتی ایفا می کند.
گام دوم : روش های محاسبات مالی را بدانیم
پس از آشنایی با اصطلاحات تخصصی ، گام دوم در این مسیر تسلط بر روش های محاسبات مالی است. این روش ها شامل محاسبه روش استهلاک ، انواع سود در حسابداری ، مبنای نقدی و تعهدی ، بهای تمام شده کالای فروش رفته ، محاسبه روشهای لایفو ، فایفو و میانگین می شود. دانستن این محاسبات به ما کمک می کند نه تنها اعداد و ارقام را در دفاتر ثبت کنیم ، بلکه توانایی تحلیل و تصمیم گیری بر اساس داده های مالی را نیز به دست آوریم.
گام سوم : شناخت صورت های مالی
برای شناخت صورت های مالی باید حتما ببینیم هر کدام چه ویژگی هایی دارند. مثلا صورت وضعیت مالی (ترازنامه) ، صورت وضعیت عملکرد (صورت سود و زیان) ، صورت سود و زیان جامع ، صورت گردش جریان وجوه نقد و یادداشت های توضیحی هر یک را باید کامل و به خوبی بدانیم. پس از آن که صورت های مهم مالی را شناختیم لازم است موضوعات درون آنها را هم به خوبی بررسی کنیم.
از همه مهمتر در تحلیل صورت های مالی ، صورت جریان گردش جریان وجوه نقد است که باید از سه منظر فعالیت های عملیاتی ، فعالیت های سرمایه گذاری و فعالیت های تامین مالی به درستی بشناسیم و از طرفی فرمول های حاکم بر آن و اثر اجزاء منابع وجوه و مصارف وجوه را به خوبی شناسایی کنیم. پس از آن باید به سراغ نسبت های مهم مالی برویم. نسبت های مالی بسیار مهم اند و عملا به پنج دسته تقسیم می شوند:
- نسبت های نقدینگی
- نسبت های کارایی یا فعالیت
- نسبت های اهرمی
- نسبت های سودآوری
- نسبت های بازار
فرمول های این نسبت ها بالغ بر 50 فرمول بسیار مهم است که حفظ کردن آنها مهمترین چالش دانشجویان و داوطلبان آزمون های مختلف است . این موضوعات و فرمول ها لازم است به درستی تفکیک شده و آموزش داده شوند. در تحلیل صورت های مالی موضوع بعدی که بسیار مهم است تاثیر عملیات های مختلف بر هر یک از این نسبت هاست.
گام چهارم : رابطه معادله حسابداری بر نسبت های مختلف مالی
معادله حسابداری که به صورت دارایی = بدهی + حقوق صاحبان سهام بیان می شود ، ستون فقرات گزارشگری مالی است و پایه ای برای استخراج نسبت های مالی به شمار می آید. نسبت هایی مانند نسبت بدهی به دارایی ، نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی ها یا نسبت جاری ، مستقیماً از اجزای این معادله محاسبه می شوند. به بیان دیگر ، هر تغییری در دارایی ها ، بدهی ها یا سرمایه ، به طور مستقیم بر این نسبت ها اثر می گذارد و همین ارتباط باعث می شود تحلیل‌گر مالی بتواند از دل یک معادله ساده ، تصویری روشن از وضعیت نقدینگی ، توان بازپرداخت بدهی و ساختار سرمایه شرکت به دست آورد.
گام پنجم : تحلیل درجه های اهرم های عملیاتی ، مالی و مرکب
در تجزیه و تحلیل صورت های مالی باید بدانیم هرکدام از درجه های اهرم های عملیاتی ، مالی ، مرکب و نقطه سر به سر چه مفاهیمی دارد چه کاربردی در تحلیل سود دارد و چه فرمول هایی دارد.
در پایان
دوره تجزیه و تحلیل صورت های مالی ترازسازان یکی از مهمترین دوره های آموزشی است که صفر تا 100 مباحث تجزیه و تحلیل صورت های مالی را با زبان بسیار ساده بیان می کند. اصطلاحات و روش های محاسبه و انواع صورت های مالی و شناخت آن و همچنین موضوعات مهمی همچون انواع نسبت های مهم مالی ، تاثیر عملیات مختلف معادله حسابداری بر هر کدام از نسبت ها و در پایان درجه اهرم عملیات ، مالی و مرکب و نقطه سر به سر را کاملا به شما آموزش می دهد. یادگیری این موضوعات نه تنها برای آزمون های استخدامی ، کارشناسی ارشد ، دکترای رشته های مالی و حسابداری مهم است بلکه در بازار کار آینده نیز کمک شایانی به شما عزیزان خواهد نمود.